Leestijd: 5 min
Wie een stichting opricht of erover nadenkt om er een te starten, komt al snel bij een belangrijke vraag uit: mag een stichting eigenlijk winst maken? Het korte antwoord is: ja, dat mag – maar er gelden duidelijke spelregels.
Een stichting is een rechtspersoon zonder leden, opgericht om een bepaald doel te verwezenlijken. Dat doel kan maatschappelijk, sociaal, cultureel of zelfs commercieel van aard zijn, zolang het maar niet gericht is op het uitkeren van winst aan oprichters of bestuurders.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, hoeft het doel dus niet per se ‘liefdadig’ te zijn. De essentie is dat behaalde winst uitsluitend wordt ingezet om het doel van de stichting te realiseren.
Een stichting mag commerciële activiteiten verrichten, zoals het organiseren van evenementen, het aanbieden van cursussen of het verkopen van producten of diensten. De winst die hiermee wordt behaald, mag niet worden uitgekeerd. Wel mag de stichting kosten vergoeden aan derden, bestuurders of oprichters, zolang dat gebeurt tegen een marktconforme vergoeding.
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen stichtingen die voornamelijk afhankelijk zijn van donaties en subsidies, en stichtingen die structureel commerciële activiteiten ontplooien. In het eerste geval is er meestal geen belastingplicht. Maar maakt de stichting stelselmatig winst, dan kan de Belastingdienst oordelen dat er sprake is van een onderneming. In dat geval moet de stichting vennootschapsbelasting betalen. Gelukkig bestaan er vrijstellingen: zo is er geen belasting verschuldigd als de jaarlijkse winst onder de €15.000 blijft, of als de totale winst in vijf opeenvolgende jaren onder de €75.000 blijft. Deze vrijstelling geldt alleen als dit aantoonbaar is via een correcte boekhouding.
Stichtingen hebben geen wettelijke verplichting om een jaarrekening te deponeren. Toch wordt het in de praktijk vaak van hen verwacht – bijvoorbeeld door subsidieverstrekkers, donateurs of partners. Een sluitende administratie is niet alleen van belang voor de fiscus, maar ook voor het vertrouwen van externe partijen. Het laat zien hoe de stichting haar inkomsten besteedt en op welke manier dit bijdraagt aan het statutaire doel.
Veel stichtingen streven naar de status van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Deze status biedt aanzienlijke voordelen. Zo zijn stichtingen met deze status vrijgesteld van schenk- en erfbelasting voor ontvangen giften en nalatenschappen, energiebelasting en zijn donaties van particulieren en bedrijven vaak fiscaal aftrekbaar. Dit maakt het aantrekkelijker voor derden om bij te dragen aan het doel van de stichting. Een ANBI moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals een specifiek doel en een transparante verantwoording.
Het oprichten van een stichting is een toegankelijke manier om een initiatief te formaliseren. Of het nu gaat om kunst en cultuur, onderwijs, zorg, duurzaamheid of een ander doel zonder winstoogmerk: de stichting is een flexibele rechtsvorm waarmee veel kan worden bereikt.
Overweegt u een stichting op te richten of loopt u tegen juridische vragen aan? Neem gerust contact op met Startup & Stichting Rechtswinkel. Wij denken graag met u mee!